In de bouw is sprake van een toenemende complexiteit van het bouwproces doordat er meer eisen worden gesteld, er complexe toepassingen mogelijk zijn en het bouwproces steeds meer versnipperd raakt. Daarom is in april 2016 het wetsvoorstel ‘Kwaliteitsborging voor het bouwen’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Het doel van dit wetsvoorstel is om de positie van opdrachtgevers te versterken en om aannemers meer verantwoordelijkheid te geven voor de kwaliteit van hetgeen zij bouwen. Het is de bedoeling dat de wet vanaf 1 januari 2018 gefaseerd in werking treedt.
Versterking positie opdrachtgever
In het nieuwe wetsvoorstel zijn aannemers niet alleen aansprakelijk voor de verborgen gebreken, maar voor alle gebreken die aan hen zijn te wijten. Daar vallen ook zichtbare gebreken onder. Afwijkende afspraken met particulieren zijn niet toegestaan. Verder moeten aannemers de opdrachtgever informeren of en hoe zij zijn verzekerd voor risico’s bij een faillissement van de onderneming en gebreken tijdens de bouw en daarna. Ook kan de opdrachtgever de laatste vijf procent van de aanneemsom laten achterhouden door de notaris. Dit bedrag wordt pas uitgekeerd als de aannemer de opdrachtgever heeft gewezen op zijn opschortingsrecht en de opdrachtgever van dit opschortingsrecht geen gebruik maakt.
Controle kwaliteit bouw
Tot nu toe wordt de kwaliteit van werken gecontroleerd door de gemeente. Dit toezicht vond vaak van te voren plaats, waarna de bouwplannen nog konden wijzigen. Het toezicht achteraf was vaak beperkt tot enkele cruciale aspecten zoals constructieveiligheid en brandveiligheid. In het wetsvoorstel wordt deze verantwoordelijkheid bij door een publiekrechtelijke toelatingsorganisatie gecertificeerde bedrijven gelegd die in opdracht van de aannemers de kwaliteit controleren. De gemeente blijft wel verantwoordelijk voor het afgeven van de bouwvergunning en beoordeelt de welstandseisen, het bestemmingsplan, de veiligheid en of een erkend bedrijf de bouwkwaliteit controleert.
Experiment kwaliteitsborging
In opdracht van de minister zijn in vijf gemeenten pilots gestart, waarbij aannemers zelf onderzoeksbureaus inhuren om de kwaliteit en veiligheid van nieuwe werken te beoordelen. In een uitgelekt rapport over de bevindingen in de gemeente Den Haag staat dat de rapporten van deze bureaus veel oppervlakkiger zijn dan de gemeente gewend was. Bovendien kreeg de gemeente vaak geen opleverdossiers. Daardoor weet de gemeente van sommige panden niet of bewoning wel verantwoord is. Bij vier van de tien afgeronde projecten moest de gemeente Den Haag tussentijds ingrijpen, tweemaal werd de bouw stil gelegd. In andere pilot-gemeenten, waaronder Delft en Rotterdam, waren de ervaringen neutraal of positiever dan in Den Haag.
Conclusie
De Tweede en Eerste Kamer moeten nog stemmen over het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen. Tot 1 oktober 2016 bestaat er de mogelijkheid voor belangstellenden om via een internetconsultatie te reageren op het wetsvoorstel. De pilot in Den Haag toont echter aan dat er nog de nodige haken en ogen zitten aan kwaliteitscontrole door de bouwsector. Mogelijk leidt dit tot aanpassing van het wetsvoorstel. De bouwsector moet bovendien de tijd tot 1 januari 2018 goed benutten voor de voorbereiding op de nieuwe wet, want deze wet zal hoe dan ook de nodige veranderingen met zich brengen.
Thema's:
Bouw en vastgoed en Bouwen
