Vorige week deed de Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uitspraak in een geschil tussen een aantal Groningers en de Minister van Economische Zaken. De Groningers hadden verzocht om schorsing van het besluit van de Minister tot instemming met een winningsplan van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), dan wel een voorlopige voorziening inhoudende dat in het geheel geen gas mag worden gewonnen uit het Groningenveld of in ieder geval de clusters rond Loppersum en het cluster Eemskanaal.
De Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft het verzoek toegekend voor wat betreft de clusters in en rond Loppersum, zij het met enige slagen om de arm. Niettemin is sprake van een baanbrekende uitspraak, aangezien hiermee stevig wordt ingegrepen in de winningsmogelijkheden van de NAM. Het komt niet vaak voor dat een rechter het winnen van gas verbiedt.
Rotshuizen Geense Advocaten maakte dit mee in 2003, toen TotalFinaElf E&P Nederland B.V. (later Vermilion Oil & Gas Netherlands B.V.) ter plaatse van Follega en Doniaga gasboringen wilde gaan verrichten. De Stichting Tegengas Tjeukemeer kwam hier tegen in opstand en schakelde ons kantoor in. Vermilion had ontdekt dat op diverse plaatsen in het noorden van Nederland zich (relatief) kleine gasbellen bevinden, die met de nieuwste technieken aantrekkelijk zijn om te exploiteren. Hoewel de Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State in die kwestie de winning acceptabel achtte, sneuvelde het plan op de vergunning voor de inrichting en het gebruiken van de beoogde boorlocatie.
Vermilion maakte in dat kader gebruik van de zogenaamde ‘salami-tactiek’. Zij stelde slechts een proefboring te willen doen, maar de aanleg van de boorlocatie voorzag reeds in de wens om vervolgens langdurig gas te winnen. Voor het vergunnen van een locatie voor proefboring golden minder strenge regels dan voor een boring ten behoeve van de daadwerkelijke winning van gas. Volgens de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State werd door ons terecht aangevoerd dat geen sprake was van objectieve feiten en omstandigheden die de conclusie rechtvaardigen dat sprake is van een slechts tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan, ten behoeve van een tijdelijke activiteit zoals een proefboring.
Inmiddels lijkt Tulip Oil overigens eenzelfde strategie te hanteren, met het oog op haar wens om nabij Terschelling gas te gaan winnen.
Nu de proefboring geen doorgang mocht vinden, lag het op de weg van Vermilion om vergunningen aan te vragen voor definitieve gasboringen. Gezien de vertragingen in het gehele proces en de mate van tegenstand die door de Stichting Tegengas Tjeukemeer werd gegeven, heeft Vermilion daarvan vooralsnog afgezien. Dat betekent echter niet dat het bedrijf stil zit. Momenteel worden opnieuw voorbereidingen getroffen om deze kleinere gasbellen te kunnen gaan exploiteren. De Stichting Tegengas Tjeukemeer voert daartegen een lobby bij diverse gemeenten. Deze lobby is kansrijk gezien de gebeurtenissen in Groningen. Zodoende worden inmiddels naast juridische ook politieke drempels opgeworpen, voor bedrijven zoals Vermilion en Tulip Oil.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Gina Kamsma of Ivo van der Meer.
Thema's:
Overheid en onderwijs en Bestuursrecht
Auteur:
mr. Ivo van der Meer
