Een inbraak is een heftige gebeurtenis. In de strijd ter voorkoming hiervan, kan het strafbaar zijn wanneer iemand inbrekerswerktuigen vervoert of bij zich heeft. Maar wist u ook dat u een last onder dwangsom op kunt leggen in diezelfde strijd?
Gemeente Putten was de trendsetter
Nieuw is het niet: al sinds 2014 legt het college van burgemeester en wethouders van Putten een (preventieve) last onder dwangsom op, als de politie constateert dat iemand inbrekerswerktuigen bij zich heeft. Dat mag niet op grond van de APV. Overtreedt de pleger dit verbod nogmaals, dan verbeurt hij een dwangsom van € 2.500,- (met een maximum van € 10.000,-). In haar uitspraak van 6 april 2016 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: ‘de Afdeling’) de werkwijze van Putten goedgekeurd.
Wat heeft dit nu voor zin? Deze verbodsbepaling in artikel 2:44 van de model-APV is immers ook al strafbaar gesteld. De zin zit hem in de afschrikwekkende werking die ervan uitgaat. De straf die wordt gegeven, is namelijk maar een boete van € 140,-. Dat zal een overtreder wellicht niet weerhouden. De last onder dwangsom kan bovendien worden opgelegd naast de boete die het Openbaar Ministerie oplegt. De boete is een straf met meerdere doelen, de dwangsom is juist bedoeld om te voorkomen dat iemand nogmaals in de fout gaat.
“Lokale Swiebertje gedoe”
In reactie op de zaak over Putten heeft prof. mr. L.J.A. Damen gesteld dat “al dit juridische gedoe” niet erg zinvol is (AB 2016, 183). Hij noemt het “lokale Swiebertje gedoe”. De last onder dwangsom is namelijk beperkt tot een gemeente. De potentiële inbreker kan dus uitwijken naar een andere gemeente.
Een gemeentebestuur kan inderdaad niet regeren buiten zijn grenzen. Maar het gemeentebestuur moet ook handelen in het belang van zijn burgers. Daar past deze bestuursrechtelijke maatregel uitstekend bij. Zouden burgemeesters dan ook niet meer moeten optreden tegen drugspanden, omdat de overtreder dan kan uitwijken naar een gemeente waar minder goed wordt gehandhaafd? Elke burgemeester zal die vraag ontkennend beantwoorden. Ik deel de mening van prof. mr. Damen dus niet.
Wellicht zou een bestuurlijke boete overigens ook een goed instrument zijn in dezen, ware het niet dat dit niet mogelijk is bij het aantreffen van inbrekerswerktuigen, gelet op artikel 2 van het Besluit bestuurlijke boete overlast in de openbare ruimte.
Recente bevestiging door de Afdeling van “de Puttense aanpak”
Op 12 december 2018 heeft de Afdeling in haar uitspraak “de Puttense aanpak” andermaal goedgekeurd. In deze zaak, die speelde in de Gemeente Barneveld, was eenzelfde last onder dwangsom opgelegd. De Afdeling heeft dit besluit in stand gelaten en expliciet geoordeeld dat de last onder dwangsom kan worden opgelegd, naast de strafbeschikking die de officier van justitie had uitgevaardigd.
Gemeenten: bescherm uw inwoners!
In de donkere dagen voor Kerst, maar ook tijdens de feestdagen, vinden er veelvuldig inbraken plaats. Ieder gemeentebestuur zal zijn inwoners zoveel mogelijk willen beschermen tegen inbraken. Een preventieve last onder dwangsom voor personen bij wie door de politie inbrekerswerktuigen zijn aangetroffen, is dan ook een goed middel in de strijd tegen inbrekers. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid heeft op zijn website bruikbare tips staan, inclusief modelaanschrijvingen. Samenwerking met de politie is essentieel, maar dat moet binnen de driehoek ongetwijfeld te regelen zijn. Ook bij de sluiting van drugspanden op grond van artikel 13b van de Opiumwet wordt hierin al goed samengewerkt.
Indien u meer informatie wenst over het opleggen van een dergelijke preventieve last onder dwangsom, neem dan gerust en vrijblijvend contact met ons op.
Thema's:
Overheid en onderwijs en Bestuursrecht
Auteur:
mr. Eric van der Goot
