Uitspraak Rechtbank Leeuwarden in civiele zaak over wijziging convenant met natuur- en milieuorganisaties over de openingstijden van het strandpaviljoen te Oudemirdum. Onze mr. R.C.M. Kamsma stond die organisaties bij. Er is geen hoger beroep ingesteld.
LJN: BN9624, Rechtbank Leeuwarden , 105423 / KG ZA 10-181
Datum uitspraak: 06-10-2010
Datum publicatie: 06-10-2010
Rechtsgebied: Handelszaak
Soort procedure: Kort geding
Inhoudsindicatie: Geschil tussen gemeente en natuurbeschermingsorganisaties over verruiming van de openingstijden van het strandpaviljoen en terras op recreatieterrein te Oudemirdum, in afwijking van een gesloten convenant.
RECHTBANK LEEUWARDEN
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 105423 / KG ZA 10-181
Vonnis in kort geding van 6 oktober 2010
in de zaak van
het publiekrechtelijke lichaam GEMEENTE GAASTERLAN-SLEAT,
gevestigd te Balk,
eiseres in conventie,
advocaat mr. J. Werle, kantoorhoudende te Leeuwarden,
tegen
1. de vereniging VERENIGING NATUURMONUMENTEN,
gevestigd te 's-Graveland,
2. de stichting STICHTING GAASTERLÂN NATUERLÂN,
gevestigd te Rijs,
gedaagden in conventie,
advocaat mr. R.C.M. Kamsma, kantoorhoudende te Leeuwarden.
Partijen zullen hierna de gemeente en Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de mondelinge behandeling van 8 juli 2010
- de pleitnota van Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân
- de eis in reconventie die ter zitting is ingetrokken
- de ter zitting ten opzichte van de dagvaarding gewijzigde eis in conventie
- de aanhouding voor minnelijk overleg.
1.2. Partijen hebben producties overgelegd. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. De gemeente is eigenaar van het dagrecreatieterrein De Hege Gerzen te Oudemirdum. Het terrein is omgeven door beschermde natuurgebieden, die in eigendom zijn van respectievelijk Natuurmonumenten, Gaasterlân Natuerlân, It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân.
2.2. Op 15 januari 2004 hebben de gemeente en Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân een convenant inzake het beheer van dagrecreatie De Hege Gerzen te Oudemirdum ondertekend, waarbij Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân mede hebben gehandeld namens It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân.
2.3. Het convenant luidt, voor zover hier van belang:
in aanmerking nemende
dat het dagrecreatieterrein De Hege Gerzen gelegen is in een gebied met landschappelijke en ecologische waarden;
dat het gebied meerdere functies heeft, die onderling kunnen conflicteren;
dat de natuurorganisaties opkomen voor de bescherming en bevordering van die natuurwaarden;
dat de Stichting Recreatieoord Oudemirdum (de huidige exploitant) de belangen behartigt van de recreanten in dit gebied en daartoe het dagrecreatieterrein exploiteert en beheert;
dat een kwaliteitsverbetering van het dagrecreatieterrein wenselijk is om te voldoen aan de verwachtingen van de hedendaagse strandrecreant, om te voldoen aan de wettelijke eisen (arbo, hygiëne e.d.) en om de exploitatie rendabel te kunnen maken;
dat de bouw van een strandpaviljoen de realisatie van de kwaliteitsverbetering in sterkte mate kan bevorderen; (…)
dat het wenselijk is (…) afspraken te maken tussen de natuurorganisaties en de gemeente, teneinde de belangen van de natuur en die van de recreatie, inclusief de exploitatie, zoveel mogelijk te waarborgen en zo weinig mogelijk te laten conflicteren;
dat daartoe dit convenant (…) is opgesteld en getekend (…)
komen de (…) partijen het navolgende overeen: (…)
2.2. de gemeente zal bij eventuele afwijking of overtreding van de exploitatieovereenkomst onverwijld handhavend optreden met gebruikmaking van haar wettelijke bevoegdheden. (…)
5. het dagrecreatieterrein is gedurende de periode van 1 april tot 1 november dagelijks geopend en gedurende de periode van 1 november tot 1 april alleen in de weekenden (zaterdag en zondag). De openingstijden liggen in de periode van 1 april tot 1 november tussen 08.00 uur en 21.00 uur. In de periode van 1 november tot 1 april liggen de openingstijden tussen 08.00 uur en 17.00 uur. (…)
7.1. er worden geen evenementen en manifestaties op het dagrecreatieterrein gehouden; (…)
11. wijzigingen in dit convenant kunnen slechts plaatsvinden nadat beide onderstaande partijen hiermee hebben ingestemd (…)
14. dit convenant (…) wordt voor onbepaalde tijd aangegaan.
15. beëindiging van het convenant vindt plaats met wederzijds goedvinden. (…)
2.4. Het dagrecreatieterrein De Hege Gerzen beschikt sindsdien over een parkeerterrein, een paviljoen geschikt voor ongeveer 60 personen met terras, een zandstrand aan het IJsselmeer met peuterbad, een ligweide/grasland, een midgetgolfbaan en een toiletgebouw.
2.5. De natuurorganisaties Natuurmonumenten, Gaasterlân Natuerlân, It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân en de gemeente voeren al enige jaren overleg over de door de gemeente gewenste verruiming van de openingstijden als bedoeld in art. 5 van het convenant. In dat kader zijn over en weer voorstellen gedaan en hebben de gemeente en de natuurorganisaties gezamenlijk bureau Altenburg & Wymenga te Veenwouden ingeschakeld om onderzoek te verrichten naar de consequenties van verruiming van de openingstijden voor de natuur.
2.6. Bij eindrapport van 12 november 2009 heeft bureau Altenburg & Wymenga gerapporteerd dat de effecten op de beschermde natuurwaarden in termen van verkeersslachtoffers, visuele verstoring, geluidsbelasting en lichtuitstraling acceptabel zijn gegeven de gerechtvaardigde belangen aan beide zijden en de gekozen insteek bij het convenant. De natuurorganisaties zijn het met (de uitgangspunten van) dit rapport niet eens.
2.7. Bij brief van 10 maart 2010 heeft de gemeente aan Gaasterlân Natuerlân als volgt bericht, voor zover hier van belang:
Wij hebben over het voorstel van de gezamenlijke natuurorganisaties overleg gevoerd met zowel de Stichting Recreatieoord Oudemirdum als de huidige pachter. Op basis van dit overleg en het voorstel van de gezamenlijke natuurorganisaties zijn wij tot het volgende voorstel gekomen:
• In de periode 1 november tot 1 april is het paviljoen gesloten. Incidentele opening overdag is mogelijk na voorafgaande kennisgeving aan de natuurorganisaties en de gemeente;
• De 15x verruiming tot 24.00 uur geldt voor de periode 1 april tot 1 november;
• De verruiming openingstijden terras en paviljoen (tot 22.30 i.p.v. 21.00 uur) geldt voor de periode 1 april tot 1 september;
• Met de toevoeging genoemd onder b. van het gezamenlijk voorstel (landschappelijke beplanting etc.) kan akkoord worden gegaan;
• Met de toevoeging genoemd onder c. van het gezamenlijk voorstel (natuurimpuls, zones van 5 m) kan akkoord worden gegaan, waarbij een zone geldt van 2 m (in plaats van 5 m);
• Het instellen van de 60 km zonering op landbouwwegen langs de IJsselmeerkust zal door het college worden meegenomen in het kader van de raadsdiscussie over het gewijzigde PVVP.
2.8. De natuurorganisaties, waaronder partijen, hebben niet met dit in de brief van 10 maart 2010 vervatte voorstel van de gemeente ingestemd. Ook nadien zijn over en weer nog voorstellen gedaan, maar partijen zijn niet tot overeenstemming gekomen.
2.9. De gemeente heeft ter gelegenheid van de mondelinge behandeling van het kort geding verklaard dat zij haar eerdere (eenzijdige) opzegging van het convenant, intrekt.
3. Het geschil
3.1. De gemeente vordert, na wijziging van eis, dat de voorzieningenrechter bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, de gemeente voor zover rechtens nodig machtigt om, vooruitlopend op een beslissing van de rechtbank in een door de gemeente aanhangig te maken bodemprocedure, de openingstijden van het strandpaviljoen en het terras op het dagrecreatieterrein De Hege Gerzen te Oudemirdum, aan te passen c.q. te wijzigen op de wijze als aangegeven in het schriftelijk voorstel van de gemeente aan Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân van 10 maart 2010, althans Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân veroordeelt om die aanpassing/wijziging te gedogen, met veroordeling van Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân in de proceskosten.
3.2. Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân voeren verweer, met conclusie tot afwijzing van de vordering, met veroordeling van de gemeente in de proceskosten.
3.3. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling in conventie
4.1. De gemeente vordert in dit kort geding te worden gemachtigd om een deel van de afspraken zoals partijen die in het convenant hebben neergelegd te wijzigen. Het gaat de gemeente daarbij om een verruiming van de openingstijden van het strandpaviljoen, het terras daarbij begrepen. De gevorderde machtiging ziet op een tijdelijke wijziging van het convenant, namelijk tot in een bodemprocedure door de rechtbank op een gelijkluidende vordering zal zijn beslist. Volgens de gemeente is een dergelijk tijdelijk ingrijpen nodig om tot een rendabele exploitatie van het dagrecreatieterrein De Hege Gerzen te komen. De gemeente stelt dat met haar voorstel van 10 maart 2010 voldoende tegemoet wordt gekomen aan de belangen van de natuurorganisaties, waartoe de gemeente verwijst naar het rapport van bureau Altenburg & Wymenga.
4.2. Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân voeren als meest verstrekkende verweer aan dat de gemeente niet-ontvankelijk in haar vordering dient te worden verklaard omdat de gemeente niet alle contractpartijen van het convenant dat zij (tijdelijk) wil wijzigen heeft betrokken. Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân stellen niet bevoegd zijn om It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân in deze procedure te vertegen¬woor¬dig¬en.
4.3. De advocaat van de gemeente heeft ter zitting aangevoerd dat It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân alleen ter morele ondersteuning van Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân bij het convenant betrokken zijn en dat zij derhalve niet als contractpartij hebben te gelden.
Ter zitting is evenwel zowel van de zijde van de gemeente als van de zijde van It Fryske Gea na enig debat erkend dat It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân bij alle gesprekken betrokken zijn geweest en dat Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân bij de ondertekening van het convenant als juridisch vertegenwoordigers van It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân zijn opgetreden. Hetgeen door de advocaat van de gemeente is aangevoerd, gaat dan ook niet op.
4.4. De voorzieningenrechter is met Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân van oordeel dat waar de inzet is dat een bepaalde rechtshandeling tussen een aantal rechtssubjecten wordt gewijzigd, het ook voor de hand ligt dat deze allen - reeds om zich te kunnen verweren althans om in de gelegenheid te zijn geweest als procespartij haar standpunt in het geding ter kennis van de rechter te brengen en om tegenstrijdige uitspraken te voorkomen - bij een zodanige vordering betrokken dienen te zijn. De gemeente heeft niet alle bij het convenant betrokken partijen in dit kort geding betrokken.
4.5. De gemeente heeft naar het oordeel van de voorzieningenrechter onvoldoende gesteld om aan te nemen dat zij er voldoende belang bij heeft in dit geding een machtiging om tot tijdelijke wijziging van het convenant over te kunnen gaan te verkrijgen nu zij It Fryske Gea en Staatsbosbeheer Regio Fryslân die eveneens partij bij het convenant zijn niet mede in dit kort geding heeft betrokken, en evenmin uit haar stellingen kan worden afgeleid waarom zij er belang bij zou hebben thans uitsluitend jegens Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân die machtiging te verkrijgen.
De gevraagde voorzieningen zullen zal dan ook, vanwege het ontbreken van een legitiem belang van de gemeente bij het gevorderde, worden geweigerd.
4.6. Ten overvloede overweegt de voorzieningenrechter nog als volgt. De gemeente heeft ter gelegenheid van de mondelinge behandeling aan haar vordering ten grondslag gelegd dat onvoorziene omstandigheden nopen tot de door haar gewenste (tijdelijke) wijziging van het convenant. Het al dan niet rendabel zijn van het dagrecreatieterrein is evenwel een omstandigheid die in het convenant is verdisconteerd. In het convenant is de door de gemeente gewenste rendabele exploitatie van de recreatieve voorzieningen uitdrukkelijk in aanmerking genomen, zoals hiervoor onder 2.3. is geciteerd. Het convenant is in ieder geval mede tot stand gekomen om die rendabele exploitatie te bewerkstelligen. Dat ondanks het convenant de exploitatie van het dagrecreatieterrein nog steeds niet rendabel is, komt voor risico van de gemeente. Het niet rendabel van de exploitatie van het dagrecreatieterrein vormt naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter geen onvoorziene omstandigheid in de zin van art. 6:258 BW.
4.7. De gemeente zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân worden begroot op € 1.079,00, zijnde € 263,00 aan vast recht en € 816,00 aan tegemoetkoming in het salaris van de advocaat.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter:
1. weigert de gevraagde voorzieningen;
2. veroordeelt gemeente in de proceskosten, aan de zijde van Natuurmonumenten en Gaasterlân Natuerlân tot op heden begroot op € 1.079,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. C.M. Telman en in het openbaar uitgesproken op 6 oktober 2010.
Thema:
Cultuur en natuur
